بررسی اصول موضوعه رفتار مصرف¬کننده در اقتصاد اسلامی و اقتصاد متعارف
Authors
abstract
در ورای تمام فعالیتهای بشر هدف خاصی نهفته است. هر سیستم اقتصادی، برای توضیح رفتار عاملان خود هدف مشخصی را در نظر میگیرد. این موضوع در خصوص مصرفکنندگان نیز صدق میکند. در سیستم سرمایهداری ارضای خواستههای نفسانی به عنوان هدف مصرفکنندگان لحاظ میگردد. در اسلام، برای یک فرد مصرفکننده علاوه بر رفع نیازهای معقول و مورد نظر در تعالیم این دین مقدس، هدفی بزرگتر و غیر قابل مقایسه با این هدف مادی، معین میشود. بنابراین در اقتصاد اسلامی بر خلاف اقتصاد سرمایهداری نمیتوان هدف غایی را بیشینه کردن لذتهای مادی و کمینه کردن رنجهای این دنیا دانست و از آثار فعالیتهای این دنیا در جهان آخرت چشم پوشید. از دیدگاه اسلام، انسانی سعادتمند است که مجموع لذّات دنیوی و اخرویاش را حداکثر کند. فرد مسلمان در رفتار مصرفی خویش لذت حاصل از مصرف را در دو جهان میسنجد.. با این تفاسیر، در اقتصاد اسلامی، اصول موضوعه رفتار مصرفکننده متمایز از اصول موضوعه در تئوریهای متعارف است. در این مقاله با استفاده از منابع مقایسهای و نصوص اسلامی، اصول موضوعه رفتار مصرفکننده در اقتصاد اسلامی مطرح و با اصول موضوعه متعارف مقایسه میشود. نتایج این تحقیق گویای آن است که اصل موضوعه حاکم بر رفتار مصرفکننده در اقتصاد اسلامی از اصل موضوعه رفتار مصرفکننده در اقتصاد متفاوت است.
similar resources
بررسی تطبیقی نظریهها و مدلهای رفتار عامالمنفعه در اقتصاد متعارف و اسلامی
یکی از نقاط عطف در مدلسازی رفتار عامالمنفعه در ادبیات اقتصادی، فاصله گرفتن از مدلهای رفتاری مبتنی بر انتخاب عقلایی است. این مدلها در واکنش به مشاهدات حاکی از هزینههای تشویق و تنبیه در رفتارهای عامالمنفعه گسترش یافتهاند. مدلهای جدید پیشنهادی بر مبنای ترجیحات اجتماعی، همکاری مشروط و هویت شخصی بنا نهاده شدهاند. این مقاله ضمن تجزیه، تحلیل و ارزیابی این مدلها، امکان ارائه مدلی نظری برای تح...
full textمعیارهای سیاستگذاری اقتصادی: از اقتصاد متعارف تا اقتصاد اسلامی
موضوع اصلی این نوشتار، نقد مبانی سیاستگذاری در اقتصاد متعارف و تبیین ملاکهای سیاستگذاری اقتصادی در اسلام است. به عبارتی به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که «ملاکهای سیاستگذاری در اقتصاد متعارف با چه محدودیتهایی مواجه است و در مقابل اقتصاد اسلامی، چه ملاکهایی را ارائه میکند؟ و سیاستگذار مسلمان بر چه مبنایی میتواند اقدام به سیاستگذاری نماید». نشان دادهایم که اقتصاد متعارف اصرار زیادی ب...
full textبررسی تطبیقی عقلگرایی در اقتصاد متعارف و حکمت عملی اقتصاد اسلامی
برخی از نظریات اقتصادی کلاسیک و نئوکلاسیک، متأثر از اندیشههای دکارت دانسته شده است. این نوشته با مرور اندیشههای دکارت و آثار آن در علم اقتصاد، پیشنهاد میدهد حکمت عملی اقتصاد اسلامی از روش بنیادین حکمای اسلامی به عنوان جایگزین استفاده کند. دو مبدأ عقلی تقدم هستیشناسی بر معرفتشناسی و وجود مراتب مختلف عقل، بیشترین تأثیر را بر روش کاربردی اقتصاد اسلامی دارد و زمینه را برای شکلگیری انواع ب...
full textبررسی نسبت کارایی و عدالت در اقتصاد اسلامی در مقایسه با مفهوم کارایی در اقتصاد متعارف
قواعد و اصولی که جامعه را در بهرهبرداری از منابع و امکانات و همچنین توزیع مواهب میان آحاد جامعه سامان میبخشد از مباحث بنیانی عرصه نظریههای علوم اجتماعی است. کارایی نمادی از رشد بوده و بهعنوان سازوکاری برای تنظیم مناسبات جامعه شناخته میشود. از سویی طرفداران عدالت اجتماعی در دهههای اخیر با یادآوری لزوم توجه بیش از پیش به آن، عدالت را بهعنوان والاترین معیار برای سازماندهی جامعه مطرح کردها...
full textتأثیرگذاری فلسفه بر روششناسی اقتصاد (مطالعة تطبیقی اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی)
مطالعة روششناسی علوم و از جمله علم اقتصاد متعارف، نشان از تأثیرپذیری این علوم از مکاتب فلسفی دارد. این تأثیرپذیری در حوزههای «هستیشناسی»، «انسانشناسی»، «معرفتشناسی» و از طریق مبادی تصوری و تصدیقی صورت گرفته است. هدف: هدف نگارنده در این تحقیق، بررسی روششناختی مطالعات اقتصاد اسلامی و میزان تأثیرپذیری اقتصاد اسلامی از فلسفة اسلامی بود. روش: روش تحقیق حاضر، تحلیلی بر اساس مطالعات کتابخانهای ...
full textبررسی مقایسه ای عقلانیت در اقتصاد متعارف و اقتصاد اسلامی؛ با تأکید بر رفتار مصرف کننده
عقلانیت یک موضوع میان رشته ای، بلکه فر ارشته ای و مورد علاقه فیلسوفان، دانشمندان و اصحاب ایدئولوژی های مختلف محسوب می شود. در ادیان بویژه در اسلام، عقلانیت در سه حیطه شناخت، ترجیح و فرایند اجرا مطرح است. در علم نوپای اقتصاد و در شرایط غلبـه دین گریزی بر غرب، عقلانیت به عنوان یک صفت برجسته «انسان اقتصادی» هم معرفی شد. ممکن است تصور شود این کاربرد جدید از عقلانیت، دیگر هیچ شباهتی با عقلانیت اسلام...
15 صفحه اولMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامیPublisher: دانشگاه امام صادق(ع)
ISSN 4102-2008
volume 2
issue 4 2012
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023